NUNGNAK, TSIMNAK LE KHANGSONAK TUH PATHIAN THUNUNG

NUNGNAK, TSIMNAK LE KHANGSONAK TUH PATHIAN THUNUNG

                                                     Rev. San Tsung Nung

Itnak u le nau te,
                 Kumtin in August la heh Kawlram ah Bible Sunday in mang vengnak si atsia thaizing August ni 19 in heh pawlpi hemah Bible Sunday ni khawmnak in mang tu si. Me hun laitak hen keini khen Pathian thu Laithiangrim keimahni awn in kei kut ah leng in kei nei masabernak  si rih tu in um sing. Bualkhaw Baibal Thukam Ther Apnak Nanchaung Baptist Pawlpi ah July 19 ni, Yangon ah July 31 ni in tsungnung ngai in nei daang ongla si sing. Tuhen Malaysia, Kuala Lumpur khawpi pin Tihu Kuam u le nau te’n Bible Apnak puah tuum lai si. Pathian a mingthang ta sen.  Baibal Nipi (Bible Sunday) kei mang phangin kei tsiing tuh thu dawmlai no nang rel deve ot sing.

Apakhatnak ah Baibal (Laithiangrim) tehem heh Pathian in haihawh thunin a penak si (2Tim. 3:16). Leivum ah laibu tampittseih om pelh atsia Baibal heh tsuangtsung ber in pha si. Heitasim ti phangin Pathian in a minung te nenah Raula Thiangrim thun in a ngan tiarnak si. Tsimita Laithiangrim na siar phangin Pathian awnpinak si ti’n siar tu si tsi. Napoleaon in “Baibal heh laibu thongthong singawl si, Anung Laibu si, Laibu dang hemmuah leek berh si. Nitin in siar ngawlin om ngawl sing. Nitin in angnak ngah sing” ti’n ti si. Mitsim mithiam te’n tsimi bangin ti si, ti tahin Pathian haihawh thunnak in ngah nak si ti’n um tu si sing.

Apanihnak ah Baibal heh kei nei tuh si. Wales ram pin Mary Jones tinak nupang naupang pakhat in Baibal a nei ot leita manin kum ruk sung naper in tangka khawl (tsum) si. Kum ruk sung tangka a tsum zawhin a omnak pin peng 25 khawlanak mun, Bala tinak khaw ah a kawng rori in Baibal leitu in hawh si. Baibal zuartu pa’n midang nenah a zuar tuh Baibal pakhat no kheh Mary Jones ah pe si.  Mary Baibal nei ot leita le a thinkarhnak thawmin  British and Foreign Bible Society tinak 1804 in London khaw ah ding thei pan si.  Baibal nei ot leita in nikhat thaa poh khen liam ngam sing maw? Mite lehsawng petuh in ngak reng men si tsim? Nangman na nei lekhaw bekin na deih hunhun in siar thei tu si tsi. Baibal nei theinak thu panih bek om si. 1) Nei ot leitanak thinlung, 2) Tangka khawl in lei tu heh si. Nei rori teek in.

Apathumnak ah Baibal heh siar tuh si.  Baibal heh nei men, laibu koihnak ah rawl reng men tuh le thingkuang sungah khum reng men tuh si ngawlin siar tuh si. America President, Woodrow Wilson in “Nitin  Baibal siar ngawl heh vang lungsenung si. Baibal siar ngawl in kawti’n sahnung in thazang nei thei tu sim?” ti’n ti si.  Joshua 1:8 sungah, “Thukham laibu kheh hei himhim mah nen. A sunga ngannak bangin na lun theinak tuhin a sun  a zan in siar veng in. Tsimibangin na ti lekhaw khangso a tsi khaw na thil ti min hem ah lawhding tu si tsi,” tin ti si. Saam 1:3 sungah tsimi Pathian thu heh sun zan in ruat tsetseih tuh si, ti’n ti si.  Sir Isaac Newton in, “Minung in ngan atsia Pathian in haihawh a thunnak Baibal tinak Pathian thu heh ka nunnak hampi tsa in um sing.  Nitin in siar veng sing,” ti si. Siar rori in.

Apalinak  ah Baibal heh kei um tuh si. Apan in Thu om si. Tsimi Thu heh Pathian thaw om in, tsimi Thu heh Pathian ah si. Apan in amah heh Pathian thaw om si (Johan 1:1). Pathian thu Laithiangrim na um lekhaw Pathian um si deve si tsi. Na um ngawl lekhaw Pathian umngawl thaw bangve si. Pathian thu a si manin laikhetnak a kohber no pakhat poh riang man nei si. Thawnthong in pai men tu ngawl si (Mah.5:17; Mark 13:31). Umnak heh kawnai pin leng sim ti phangin zanak pin leng si in, zanak heh Pathian awnkam pin leng si (Rom. 10:17).  Pathian thu siar kei dawm lekhaw Pathian kei umnak a ma thu in kiam tsawm tseih tu si. Pathian thu tampi na za lekhaw na umnak khangso tu si tsi. Pathian le a thu na um phang bekin Nungnak nei tu si tsi.  Laibu dang te hen thu thei tiar atsia Baibal hen mi nunnak theng tiar si.

Apanganak ah Baibal heh kei lun tuhnak si. Martin Luther in “Pathian aw ngai tinak heh Laithiangrim kei lun heh si” ti si.  Pathian thu heh um peng bek si ngawl in a tiarnak thu, a relnak thu te kei luntuh nak si si. Siar in, a ti manin siar tuh, sawngen in a ti manin sawngen tuh, nun thiangrim in om in a ti manin nun thiangrim in om tuhnak si si. Lungto lianpi pitkhet pakhat heh  a sung pin thingkuang (mawng kuang) a tawt phangin lungpi kheh khii atsia keh zo deve si. Minung te rel theihnung ngawlnak heh Pathian thu in neem reih tiar zo si. Jesuh in “Ka relnak thu za atsia a puahtu te heh lungpi vumah inn satu mitsim pa thaw bangve si, ti’n santehnak rel si (Mah. 7:24-27). Siar tseih le za tseih  pelh na lun ngawl phangin mitaw lawh si tsi.

Aparuknak ah  Baibal heh tsimnak si.  W. E. Gladstone in, “Ka san sung leivum ah mi mingthang 95 te thaw thei dun si ung. Tsimite lakpin 85 te heh  Baibal a luntu te si,” ti’n ti si. Pathian thu sungah luntuh, pial tuh, puah tuh, puah tuhngawl tibangin tsimnak tam pittseih om si. Leivum tsimnak tinak (science) takhem kimsek in ngan ham berhnak si. Yangon Education University ah tawng ka kai lai in professor pakhat in “Tsim nuam te’n Christian te Baibal siar un” ti si. Amah heh Kawl benak be si.  America President, Theodore Roosevelt in “Baibal theisek heh college pin ngahnak tsimnak tah a let tampi man nei sawn si,” ti’n ti si. D. L. Moody hen “Baibal in sual pin na san tu si. Sual tinak heh Baibal in na san tu si,” ti si. Sual pin luat theihnak lamzin heh Baibal sung bek ah mu theihnung si. Baibal peh ngawl tsimnak heh mang theihnung ngawl si, ti’n Daniel Webster in ti si.

Apasarihnak ah Baibal heh khangsonak si. America President masaber George Washington in “Pathian le Baibal peh ngawl in  ram uk theihnung ngawl si,” tin ti si. Kum za val midang te awn tinak Mirang, Mizo, Kawl, Hakha, Falam, Tedim te thiamngawl thahlam in  mangin kei siar vengnak la tuhen mahni awn rori in siar tuhin nei ongla si sing. A heita nidanak lam te khangso sim ti phangin Baibal le Pathian um atsia anungpi tsih manin si. Jesuh heh Asia ram pin piang sipelh atsia Asia minung te’n um ngawl si.  Na nenah Baibal na neinak heh siar in lun la, um in, tsimi lekhaw khangso tu si tsi. Thusantehnak in Baibal in “Ngen un, ngah tu si utsi”  ti si. A heita kei ngah ngawl ti phangin  saw kei ngen ngawl ta si. America President, Andrew Jackson in “Baibal heh America ram minungte kei dingnak Lungpi si” ti si. Mitsim ram ten Pathian le Baibal um in lun atsia khangso si. Keini khen me thilpha heh tsung deve tu si sing.

Thukhomnak
Tuhen kei khangso hun ongla si. Khristian kei sinak kum 100 val ongla, Pa Tsong Kham le Pa Mang En tsa te si ung, tibek heh kei tsel ah bet reng men ngawlin Pathian thu heh keimahni rori in nei, siar, um in lun a sing. Kei thinlung, kei nun sesuak te remlehnak hun khawnu laingawl si. Tuni na zanak thu heh thinkho reng mah nala, thuruat in Pathian nenah sawngen in. Pathian in muitsu burh in lawhding tiar tu na si.

Pathian in m uitsu na burh ta sen. Amen.